LĂNG ÔNG NGHỀ CÁ TỨ CHÁNH VẠN NAM HẢI (PHƯỜNG AN HẢI TÂY, QUẬN SƠN TRÀ)
Làng An Hải được hình thành trên xứ Bà Thân (hay Hà Thân) chạy dọc theo bờ Đông sông Hàn. Đây là làng lớn nhất bên phía hữu ngạn sông Hàn. Tương truyền, người có công đầu trong việc quy tập dân và khai phá vùng đất này là bà Hà Thị Thân cùng chồng là ông Công Thân. Từ những buổi đầu định cư trên vùng đất mới, người dân đã tận dụng điều kiện thiên nhiên để sản xuất nông nghiệp, đánh bắt thủy, hải sản trên sông, biển và dần hình thành làng vạn chài ven sông.
Lăng Ông nghề cá Tứ chánh Vạn Nam Hải tọa lạc ở đường Trần Hưng Đạo, phường An Hải Tây, quận Sơn Trà.
Lăng Ông nghề cá Tứ chánh Vạn Nam Hải là thiết chế văn hóa tín ngưỡng của làng chài, là nơi tiến hành tất cả các hoạt động thực hành tín ngưỡng liên quan tới tục thờ cá Ông của ngư dân làng An Hải. Đây là nơi vừa thờ Ông Sanh, vừa thờ Ông Tử. Thờ Ông Sanh nghĩa là thờ vọng Ông cá để cầu mong được bình an, bốn mùa đắc lợi biển, còn thờ ông Tử (hay còn gọi là ông lụy) là thờ cúng xương cốt những ông cá đã chết, bị dạt vào bờ và được ngư dân an táng tử tế. Bên cạnh đó, lăng Ông còn mang chức năng là nơi thờ vong linh những người chết bất đắc kỳ tử, những ngư dân xấu số bỏ mạng trên biển, những liệt sĩ vị quốc vong thân.
Lăng Ông được lập vào năm 1827 và trải qua 3 lần trùng tu vào năm 1947, 1970 và 1993. Đến năm 1997, thực hiện chủ trương di dời, giải tỏa để thực hiện dự án nâng cấp, chỉnh trang đô thị thành phố, nhân dân địa phương phải di dời và tái dựng Lăng Ông với kiến trúc đơn giản. Năm 2018, UBND thành phố Đà Nẵng đã đầu tư nguồn vốn từ ngân sách thành phố để thực hiện dự án xây dựng mới Lăng Ông. Lăng Ông được khánh thành vào ngày 25 tháng 3 năm 2019.
Hiện nay, bên trong Lăng Ông nghề cá Tứ chánh Vạn Nam Hải còn lưu giữ một bộ xương cốt cá Ông có kích cỡ rất lớn và trưng bày các hiện vật về Nghề cá như dụng cụ đánh bắt qua các thời kỳ; dụng cụ thực hành tín ngưỡng thờ cúng cá Ông; và hình ảnh các hoạt động sinh hoạt văn hóa dân gian.
Tại lăng Ông, hằng năm, nhân dân địa phương tổ chức Lễ hội truyền thống Ngư nghiệp và tế Ngư Ông vào ngày 20.02 âm lịch nhằm mục đích tưởng nhớ các bậc ngư dân tiền nhân quá cố, cầu cho quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, một vụ mùa bội thu. Lễ hội này là một hình thái sinh hoạt văn hóa mang ý nghĩa cố kết cộng đồng và nuôi dưỡng tinh thần “uống nước nhớ nguồn”, lòng tự hào về biển đảo quê hương, tình yêu nghề biển của ông cha cho các thế hệ thanh, thiếu niên địa phương.
Các di tích, địa điểm tham quan lân cận:
- Nhà thờ Tiền hiền Làng An Hài và Thoại Ngọc Hầu, 15 Hà Thị Thân, phường An Hải Tây, quận Sơn Trà (cách 230m về phía Đông – Nam)
- Đình An Hải, đường Trần Hưng Đạo, phường An Hải Tây, quận Sơn Trà (cách 950m về phía Bắc)
DI TÍCH LỊCH SỬ CẤP QUỐC GIA
UBND
Trường tiểu học
DI TÍCH LỊCH SỬ CẤP THÀNH PHỐ
TU CHANH VAN NAM HAI FISHERY WHALE SHRINE (AN HAI TAY WARD, SON TRA DISTRICT)
Tu Chanh Van Nam Hai Fishery Whale Shrine is located on Tran Hung Dao Street, An Hai Tay Ward, Son Tra District.
An Hai village was formed on the land of Ba Than (or Ha Than) lying along and is the largest village on the right bank of Han River. Legend has it that the people who first gathered inhabitants and exploited this land were Mrs. Ha Thi Than and her husband, Mr. Cong Than. From the early days of settling in the new land, the villagers had taken advantage of the natural conditions for agricultural production, caught seafood on rivers and seas and gradually formed a riverside fishing village.
Tu Chanh Van Nam Hai Fishery Whale Shrine is the cultural and religious institution of the fishing village, where all religious practices related to the custom of worshiping the Ong fish (Whale) of An Hai village's fishermen are conducted. This is the place to worship both Ong Sanh and Ong Tu. Worshiping Ong Sanh means worshiping the Whale to pray for peaceful fishing all year round with favorable weather and good harvest. Meanwhile, worshiping Ong Tu is worshiping the bones of dead whales which drifted ashore and was duly buried by fishermen. In addition, the Whale Shrine also functions as a place to worship the spirits of those who died unexpectedly, the unfortunate fishermen who died at sea, and the martyrs of the country.
The Whale Shrine was established in 1827 and underwent 3 times of restoration in 1947, 1970 and 1993. In 1997, implementing the project of urban upgrading and embellishment of the city, local people had to relocate and rebuild the shrine with simple architecture. In 2018, Da Nang City invested the new construction of the Whale Shrine. It was inaugurated on March 25, 2019.
Currently, inside Tu Chanh Van Nam Hai Fishery shrine, there is still a very large whale skeleton and displays of Fishery artifacts such as fishing tools, Whale worshiping tools, and pictures of folk cultural activities.
Every year at the Whale shrine, local people hold the traditional Fisheries and Whale worshiping festival on lunar February 20th. The festival is an occasion to remember the deceased fishermen, to pray for peace, favorable weather and bountiful harvest. It is a cultural activity with the meaning of uniting the community and nurturing the gratitude to the ancestors, the pride of homeland's sea and islands, and the forefather's love for fishery to young generations.
Nearby monuments and attractions:
- An Hai village predecessor and Thoai Ngoc Hau worshiping house, 15 Ha Thi Than, An Hai Tay ward, Son Tra district (230m to the Southeast)
- An Hai communal house, Tran Hung Dao street, An Hai Tay ward, Son Tra district (950m to the North)