Đường Ngô Quyền

Địa điểm:

Nằm trên địa bàn các phường Thọ Quang, Mân Thái, An Hải Bắc, An Hải Đông, An Hải Tây

Lý trình:

Điểm đầu là đường Nguyễn Phan Vinh, điểm cuối là đường Nguyễn Văn Thoại

Chiều dài toàn tuyến:

Dài 6.100m

Lộ giới đường:

48m (mặt cắt lòng đường 39m; vỉa hè 4,5m)

Tiểu sử nhân vật:

Ngô Quyền (còn được gọi Tiền Ngô Vương) là vị vua anh hùng trong lịch sử dân tộc Việt Nam. Năm 938, ông là người lãnh đạo nhân dân đánh bại quân Nam Hán trong trận Bạch Đằng, chính thức kết thúc gần một ngàn năm Bắc thuộc, mở ra một thời kì độc lập lâu dài của Việt Nam. Sau chiến thắng này, ông lên ngôi vua, lập ra nhà Ngô, trị vì từ năm 939 đến năm 944. Ngô Quyền sinh trong một dòng họ hào trưởng có thế lực ở châu Đường Lâm, Ái Châu. Cha là Ngô Mân làm chức châu mục Đường Lâm, cha vợ là Dương Đình Nghệ. Ngô Quyền được sử sách mô tả là bậc anh hùng tuấn kiệt. Năm 931, Dương Đình Nghệ phát binh từ Thanh Hóa ra Bắc đánh đuổi quân Nam Hán, đánh bại Lý Tiến và quân cứu viện do Trần Bảo chỉ huy, chiếm giữ bờ cõi nước Việt, xưng là Tiết độ sứ. Năm 937, hào trưởng đất Phong Châu là Kiều Công Tiễn sát hại Dương Đình Nghệ, trở thành vị Tĩnh Hải quân Tiết độ sứ cuối cùng trong thời kì Tự chủ. Nhưng Công Tiễn lại không có chỗ dựa chính trị vững chắc, hành động tranh giành quyền lực của ông bị phản đối bởi nhiều thế lực địa phương và thậm chí nội bộ họ Kiều cũng chia rẽ trầm trọng. Bị cô lập, Công Tiễn vội vã cầu cứu nhà Nam Hán.

Ngô Quyền nhanh chóng tập hợp lực lượng, kéo quân ra Bắc, giết chết Kiều Công Tiễn rồi chuẩn bị quyết chiến với quân Nam Hán. Thắng lợi của Ngô Quyền trên sông Bạch Đằng vào năm 938 đã đặt dấu chấm hết cho mọi âm mưu xâm lược Tĩnh Hải quân của nhà Nam Hán, đồng thời cũng kết thúc thời kì Bắc thuộc của Việt Nam.

Năm 939, Ngô Quyền xưng vương, đóng đô ở Cổ Loa, lập ra nhà Ngô. Ngô Vương qua đời ở tuổi 47, trị vì được 6 năm. Sau cái chết của ông, nhà Ngô suy yếu nhanh chóng, không khống chế được các thế lực cát cứ địa phương và sụp đổ vào năm 965.
 

Street

Ngo Quyen (also known as Tien Ngo Vuong) is a heroic king in the history of the Vietnamese nationality. In 938, he was the leader of the people to defeat the Nam Han army in the battle of Bach Dang, officially ending nearly a thousand years of Northern domination, opening a long period of independence of Vietnam. After this victory, he ascended to the throne, founded the Ngo Dynasty, reigned from 939 to 944. Ngo Quyen was born into an powerful patriarchal family in Duong Lam, Ai Chau. His father, Ngo Man, was the director of Duong Lam, and his father-in-law was Duong Dinh Nghe. Ngo Quyen is described by history as a talent hero. In 931, Duong Dinh Nghe sent an army from Thanh Hoa to the North to drive away the Nam Han army, defeat Ly Tien and the reinforcements led by Tran Bao to occupy the shores of  Vietnam, and then claimed to be the commander-in-chief of allied armies. . In 937, the patriarch of Phong Chau, Kieu Cong Tien, murdered Duong Dinh Nghe, becoming the last Vietnamese governor in the self-control period.  But Cong Tien did not have a solid political backing, his power struggle was opposed by many local forces and even the Kieu family was deeply divided. Being isolated, Cong Tien hurriedly asked for help from the Nam Han family. 

Ngo Quyen quickly gathered his forces, pulled his army to the North, killed Kieu Cong Tien, and then prepared to fight the Nam Han army. Ngo Quyen's victory on the Bach Dang River in 938 put an end to all attempts to invade Vietnam of Nam Han Dynasty, and also ended the period of domination by northern invaders in Vietnam. 

In 939, Ngo Quyen proclaimed himself emperor, set up the capital in Co Loa, and founded the Ngo dynasty. Ngo Vuong died at the age of 47, reigned for 6 years. After his death, the Ngo dynasty weakened rapidly, could not control the local forces and collapsed in 965.